Hengelo houdt zijn karakteristieke blikvanger

Grietje Radartoren

Het scheelde niet veel of hij was er niet meer: de oude radartoren bij Hengelo. Dit karakteristieke pand is al sinds 1963 een blikvanger van de stad, maar stond een paar jaar geleden nog op de nominatie om gesloopt te worden. Dat hij er nog staat, danken we aan Marcel Kamphuis en Paul Scholten, die van de toren een prachtig bedrijvencomplex maakten, geheel gefinancierd door het Restauratiefonds.

Radartoren Hengelo

Marcel en Paul deelden dezelfde fascinatie voor de dertig meter hoge toren. Marcel: “Ga maar eens naar de bovenste verdieping en kijk om je heen. Het uitzicht is uniek. Als je daar rondloopt, dan zie en voel je vanzelf hoe bijzonder dit gebouw is.” Paul vult aan: “Hij is gebouwd door Holland Signaal om radarsystemen mee te testen. Het ging destijds om de hoogte en dat zie je terug in de architectuur. Er is geen energie gestoken in het middendeel van het gebouw, dat is simpelweg open. 

Dat maakt het gebouw uniek

Gered van de sloop

De radartoren moest en zou dus behouden blijven, vonden Marcel en Paul. Ze kwamen op het idee om het pand te transformeren tot een prachtig, nieuw bedrijvencomplex. Maar het was tot een paar jaar geleden zeer de vraag of dat plan kon doorgaan. Paul: “De vorige eigenaar, Thales, wilde het op zich wel aan ons verkopen, maar ze doen tegenwoordig tests in andere gebouwen en ironisch genoeg staat de radartoren daarbij in de weg. Daarom was slopen voor hen ook een goede optie.” 

Marcel en Paul
de oude radartoren bij Hengelo

Vanaf dat moment moesten Marcel en Paul alles op alles zetten om draagvlak te krijgen voor hun plannen. Paul: 

We probeerden iedereen enthousiast te maken voor herbestemmen

Thales, de gemeente, de provincie, potentiële huurders, financiers: iedereen moest de droom die wij hadden óók voelen.” Als ervaringsdeskundige in herbestemmen liet Paul enkele eerdere projecten van hem zien aan alle betrokkenen. Daarmee ontstond uiteindelijk voldoende vertrouwen en enthousiasme voor de plannen. In 2021 werden Marcel en Paul de nieuwe eigenaren van de radartoren. Het jaar erop begonnen ze met restaureren.

Van G naar A

De herbestemming bleek een flinke klus. “Toen Thales er in 2012 uitging, was het er te koud en te oud om er te werken”, zegt Marcel. “Er moest flink wat gebeuren om het comfortabel en ‘van deze tijd’ te maken.” Toch is het ze gelukt er een energiezuinig gebouw van te maken, door installaties te verduurzamen en veel oude materialen te hergebruiken. Paul: “De Radartoren heeft nu twee luchtwarmtepompen, een klimaatplafond dat de temperatuur regelt, ledverlichting en een nieuwe luchtbehandelingsinstallatie met warmteterugwinning. Ook hebben we een huurder die warmtepompen maakt. De warmte die daaruit voortkomt, wordt ook benut voor het gebouw. 

Zo hebben we het energielabel teruggebracht van G naar A

oude radartoren bij Hengelo
Marcel en Paul 1

Intrinsieke motivatie

De herbestemming van de Radartoren kostte drie keer zoveel als de aanschaf ervan. De financiering hiervan kon volledig geregeld worden via het Restauratiefonds met een Cultuurfondshypotheek en een marktconforme monumentenhypotheek. Een vanzelfsprekendheid, vindt de accountmanager van het Restauratiefonds: “Marcel en Paul wilden dit bijzondere gebouw weer toekomst geven. Daarom past het Restauratiefonds er ook zo goed bij: we hebben allemaal dezelfde intrinsieke motivatie.”

Marcel vult aan: 

Het mooie van het Restauratiefonds is het langetermijnperspectief

Bij een commerciële financiering is de looptijd vijf jaar, bij het Restauratiefonds dertig jaar. Dat geeft zekerheid en rust. Bovendien dacht het Restauratiefonds goed met ons mee. Om de financiering rond te krijgen, moesten we natuurlijk aantonen dat we huurders hadden. Eén huurder, een startup, liep wat vertraging op met het tekenen van het huurcontract. Op zich geen probleem, maar ons voorstel van het Restauratiefonds liep ondertussen wel af. De accountmanager heeft toen de geldigheid kunnen rekken, met behoud van de gunstige rente. Fantastisch was dat.”

karakteristieke pand