Overvraag op duurzame financieringsbron (revolving fund) monumentenzorg
Het Nationaal Restauratiefonds ziet dat veel monumenteigenaren op zoek zijn naar financiële ondersteuning om hun panden te restaureren en te verduurzamen. De beschikbare rijksfondsen hebben te maken met een overvraag. Vooral grootschalige projecten komen in de knel, terwijl behoud en herstel van belang is om een nog grotere restauratie-achterstand tegen te gaan.
Grote druk op fondsen voor restauratie en verduurzaming van rijksmonumenten
De kosten voor restauratie en verduurzaming stijgen, net als de marktrente. Tegelijkertijd nemen de grote erfgoedopgaven toe. De vraag naar de laagrentende leningen uit deze rijksfondsen is daardoor flink toegenomen. “We zien dat veel eigenaren bij ons aankloppen met plannen, maar dat we simpelweg niet genoeg middelen hebben om iedereen op korte termijn te helpen,” aldus Harry Kers, accountmanager bij het Restauratiefonds. Zicht op nieuwe rijksmiddelen voor leningen voor behoud van rijksmonumenten is er (vooralsnog) niet. Het fonds blijft zich samen met partners inzetten voor voldoende middelen, een beheersbare instroom van aanvragen en realistische verwachtingen aan eigenaren.
Financieringsbron met bewezen waarde
De rijksfondsen werken zogenoemd ‘revolverend’: geld dat is uitgeleend komt via rente en aflossing weer terug, zodat het opnieuw ingezet kan worden voor nieuwe projecten. Dit systeem is al 40 jaar succesvol en doeltreffend en heeft geholpen om de restauratie-achterstand bij woonhuis-monumenten flink terug te dringen. De euro’s worden nu voor de vierde keer uitgeleend.
De realiteit is dat de fondsen niet onuitputtelijk zijn. Vooral bij grote monumenten is er sprake van achterstallig onderhoud – op dit moment gemiddeld 14,6% – en daar komt de behoefte aan verduurzaming nog bij. Dat vraagt om grotere investeringen en dus ook om meer financiële slagkracht.
Oproep aan monumenteigenaren
Hoewel een groot deel van het budget voor 2025 al is aangevraagd, roept het Restauratiefonds eigenaren op om toch hun plannen en behoeften te bespreken. Harry Kers: “We willen juist in deze tijden met eigenaren in gesprek blijven. Soms zijn er wél mogelijkheden, of kunnen we samen kijken naar een goede timing of alternatieve route.”
Monumenteigenaren hebben vaak niet vanzelfsprekend toegang tot reguliere financiering. Het Restauratiefonds wil juist deze eigenaren blijven helpen om hun monumenten te behouden én klaar te maken voor de toekomst. Want springlevende monumenten dragen bij aan de kwaliteit van onze leefomgeving, nu en in de toekomst.