Metaal Kathedraal: de wereld een betere plek maken

- 4 min
- Utrecht
- 2015
Eigenaren van monumenten zijn vaak bereid grote offers te brengen voor hun pand en de herbestemming ervan. Maureen Baas verkocht haar huis, zodat ze het startkapitaal had om de Metaal Kathedraal te kopen van een projectontwikkelaar. Met ondersteuning vanuit het Utrechts Restauratiefonds en het Nationaal Restauratiefonds kon ze samen met haar partner aan de slag met de herbestemming. Vijftien jaar na de aankoop is Maureen met haar team met de Metaal Kathedraal waar ze wil zijn. Om vervolgens weer na te denken over volgende stappen.
Maureen Baas noemt zichzelf ‘hemelbewaarder’. ‘Ik noem mijzelf zo omdat ik in dienst sta van dit pand en dit oorspronkelijke landgoed.’ Toen ze voor het eerst in de Metaal Kathedraal kwam, voelde ze daar een geweldige energie. ’Later leerde ik meer over de energie van symmetrische architectuur, energiebanen van de aarde en over de rijke geschiedenis van het pand als ‘dwarskerk’, gesitueerd op het noorden en met een leylijn die midden door het pand loopt. We hebben goed geluisterd naar het pand en veel geleerd van oude wijsheden. We hebben veel gedaan aan herstel, maar niet in de zin van ‘opsmukken’. De monumentale ‘kerklook’ is in ere gehouden. Nu is dit gebouw de spin in het web in de nieuwgebouwde woonwijk Rijnvliet én van de leergemeenschap die in en rondom de Metaal Kathedraal is ontstaan.’
Een betere wereld en een speelveld met instanties
Na de herbestemming is de Metaal Kathedraal een plek waar alles en iedereen welkom is. Maureen verwoordt het zo: ‘Hier draait alles erom dat we de wereld een betere plek maken.’ Je zou de Metaal Kathedraal als originele dwarskerk een vrijplaats kunnen noemen. ‘Maar met zo’n herbestemming beland je in een speelveld van allerlei instanties. Je wordt tegen wil en dank in de rol van projectontwikkelaar geduwd, met alle consequenties van dien. Wij wilden geen dure plek worden waar we goed geld mee zouden verdienen. Wij wilden een praktijkplek zijn, een soepel werkende leergemeenschap. En dat zijn wij nu ook.’

Abel Tattje, eigenaar van de Metaal Kathedraal, een locatie waar herbestemming en verduurzaming tot de verbeelding spreken in de serie ''Zien verduurzamen Doet Verduurzamen" van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Over geld en idealen
‘Onze missie en visie zijn belangrijker dan werken met leningen en afbetalingen. Voor ons zit de winst in het investeren in een komende generatie en vertrouwen in overvloed. Dat is een manier van denken die haaks staat op hoe er in de wereld van banken gedacht wordt. En dat zorgde ervoor dat ik enorm heb moeten knokken om onze eigen weg te kunnen gaan. Gelukkig hadden we de gemeente en de Triodosbank mee. En het Restauratiefonds! Het Restauratiefonds is één van de leukste spelers in het veld. Vrij direct en no-nonsens. Zij hebben ervaring met herbestemming van kerken en dachten goed met ons mee.’
Het Restauratiefonds beheert verschillende provinciale en gemeentelijke monumentenfondsen, waarvan het Utrechts Restauratiefonds er één is. Een lokale overheid kan hiermee dezelfde euro meerdere keren inzetten ten behoeve van de lokale monumenten.