Kijk mee met de restauratie van Gert
Gert van Dijkhuizen erfde in 2015 een rijksmonumentale boerderij uit 1906 in het Gelderse Doornspijk (gemeente Elburg). Wij volgden hem een jaar om te zien voor welke uitdagingen hij kwam te staan. Op verschillende momenten vertelt hij hoe de restauratie verloopt en wat hij allemaal meemaakte.
Als kleine jongen meteen verkocht
De voormalige eigenaresse en bewoonster is geen familie, maar speelde wel 39 jaar lang een belangrijke rol in het leven van Gert. Als twaalfjarige jongen wordt Gert van Dijkhuizen door zijn ouders op pad gestuurd om eieren te kopen. Hij klopt aan bij de kleine boerderij aan de Oude Harderwijkerweg 28. Terwijl hij de eieren afrekent, ziet de kleine jongen de koeien, ruikt hij de paarden en ervaart hij het boerenleven. Hij is verkocht. Spontaan vraagt hij of ze vakantiewerk voor hem hebben. 'De volgende dag ging ik aan de slag, met paard en wagen. Geweldig!', blikt hij terug.
Sindsdien is Gert er niet meer weggeweest. Op jonge leeftijd werkte hij er en toen de laatste bewoonster, Willempje, ouder werd, hielp hij haar. 'Eerst was dat boodschappen halen en toen ze ziek werd, heb ik haar verzorgd.' Willempje was enig kind van Willem en Gerrigje van Loo. Omdat zij zelf geen kinderen kreeg, erfde Gert de boerderij.
Volg de restauratie van Gert
'Willempje was érg klein'
Geen detail is aan de aandacht van Gert ontsnapt; bij alle historische kenmerken van de boerderij heeft hij een verhaal. Bij de kolenkachel, het houtfornuis, de bedstedes en de lage voordeur. 'Mensen waren in die tijd (1906) natuurlijk kleiner dan vandaag de dag, maar Willempje was érg klein. Met haar 1.50 meter paste ze met gemak door de deur.' De oplettende bezoeker ziet dat een hoek van de woning in de loop der jaren opnieuw is gemetseld. 'Het paard had last van wormen en schuurde daarom met zijn billen langs de wand', vertelt Gert. Lachend: 'daar was het metselwerk niet stevig genoeg voor. Deze details tonen de kwetsbaarheid van het leven', vertelt hij verder. 'Ik wil ze dan ook behouden.'
'Daar tekenden ze lijntjes op. Net echt.'
De restauratie is uitsluitend gericht op het bewoonbaar maken van de boerderij. De plafonds laat ik bijvoorbeeld niet opnieuw schilderen, alleen bijwerken.' Hij laat de schouw in de kleine woonkamer zien. Op het eerste gezicht lijkt die gemaakt van marmer, maar dat blijkt schilderwerk. 'Zo lieten ze het er chiquer uitzien. Geld voor paneeldeuren was er ook niet, dus daar tekenden ze lijntjes op. Net echt. Op het buitenterrein verandert Gert ook zo min mogelijk. Sterker nog, zelfs een ingestorte varkensstal bouwt hij opnieuw op. 'Wat de toekomstige bewoners daarmee moeten? Hun fiets erin zetten', zegt hij lachend. Behalve de varkensstal telt het perceel twee kippenhokken, een overkapte hooiberg, een wagenloods en een moestuin.
Vloerverwarming
Speciale aandacht gaat uit naar de vloer van de boerderij. Oorspronkelijk was dat gedeelte de koeienstal, maar in de toekomst kan het dienen als woonkamer. Vanwege die nieuwe functie moet er vloerverwarming worden gelegd en daarom moet de bestrating er tijdelijk uit en worden gehalveerd om de vloerverwarming zijn werk te kunnen laten doen.
Wie er gaat wonen, weet Gert nog niet. 'Mijn vrouw en ik hebben 20 paarden, dus zelf hierheen verhuizen zal moeilijk gaan; we kunnen hier de paarden niet kwijt.' Aan verkopen of verhuren wil ik niet denken, dus ik hoop dat mijn dochter er gaat wonen.'
Dit project is gefinancierd met: Restauratiefonds-hypotheek
Tips van Gert
- Laat tijdens een restauratie het monument in zijn waarde. De kamers in deze boerderij hebben allemaal een andere kleur. Dat laat ik zo, anders gaat het karakter verloren.
- Materialen vernieuwen is voor een monument niet per se een verbetering. De monumentale kozijnen van de kleine raampjes van deze boerderij kunnen geen dikker glas aan. Ik laat het oude glas dus gewoon zitten.
- Leg alles vast op foto's voordat je onderdelen van het gebouw (tijdelijk) verplaatst. Dat heb ik ook met de vloer laten doen, zodat ik die er met een gerust hart uit kan laten halen om vloerverwarming aan te brengen.
Gert ontving deze specialisten
- Firma Roskam voor de houtwormbestrijding
- Gemeente Elburg voor de vergunning
- Kleurexpert voor het schilderwerk
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed voor de algehele indruk
- Nationaal Restauratiefonds voor de financiering